İrlandalı yazar Sally Rooney, önceki iki kitabını yayımlayan İsrailli yayınevi Modan’ın son kitabı Beautiful World, Where Are You‘yu da İbranice’de yayımlama isteğini, yayınevinin hükümet yanlısı tutumu ve Filistin halkının talep ettiği boykot girişimine destek vermemesi nedeniyle geri çevirdi. Rooney’nin konu hakkındaki açıklamasını aşağıda okuyabilirsiniz.
Öncelikle, önceki iki romanımın Katyah Benovits tarafından İbranice’ye çevrilmesiyle gurur duyuyorum. Edebiyatıma destek vermek adına bu kitapların yayımlanmasında emeği geçen herkese teşekkür etmek isterim. Aynı şekilde, son romanımın İbranice’ye çevrilmesi ve İbranice konuşan okurlarla buluşabilmesi de benim için onur verici olur. Fakat şimdilik, metnin çeviri haklarını İsrailli bir yayınevine satmamayı tercih ediyorum.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, bu yılın başlarında “Bir Eşik Aşıldı: İsrailli Yetkililer ve Apartheid ile Zulüm Suçları” başlıklı bir rapor yayınladı. İsrail’in en önde gelen insan hakları örgütü B’Tselem’in yayınladığı, İsrail aleyhindeki raporun peşisıra gelen bu rapor da, Filistinli insan hakları gruplarının uzun süredir söylediği şeyi teyit ediyordu: İsrail’in Filistin’e karşı uyguladığı ırksal hakimiyet ve ayrımcılık politikası, uluslararası hukuğa göre apartheid olarak tanımlanıyor.
Filistin öncülüğündeki, ırkçılık ve şiddet karşıtı, tabandan örgütlü Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar (BDS) hareketi, apartheid sistemine ve diğer ağır insan hakları ihlallerine karşılık vermek adına, İsrailli şirketler ve kurumlarla suç ortaklığı yapanlara karşı ekonomik ve kültürel boykot yürütme çağrısında bulunuyor. Hareket, Güney Afrika’daki apartheid rejiminin sonlandırılmasında rol oynanyan ekonomik ve kültürel boykotu model alıyor.
İsrail dışındaki pek çok ülke de ağır insan hakları ihlallerinden suçlu tabii ki. Bu, Güney Afrika’daki boykot sırasında da geçerliydi. Buradaki durumdaysa, benim yaptığım, başlıca Filistin ticari birlikleri ve yazar derneklerinin tamamının dahil olduğu Filistinli sivil toplumun çağrısına karşılık vermek.
Bu kararıma herkesin katılmayacağını biliyorum, fakat şu anki şartlar altında, açık bir biçimde kendini apartheid rejimine karşı mesafelendirmemiş ve Filistin halkının Birleşmiş Milletler’in şart koştuğu haklarını gözetmeyen İsrailli bir şirketle yeni bir sözleşme imzalamak bana doğru gelmiyor.
Yeni romanımın İbranice çevirisinin hakları hâlâ boşta ve eğer bu hakları BDS hareketinin kurumsal boykot prensilerine riayet eden bir şekilde satma yolu bulabilirsem bunu yapmaktan çok büyük keyif ve gurur duyarım. Bununla birlikte, Filistin halkının verdiği özgürlük, adalet ve eşitlik mücadelesinde yanlarında olduğumu bir kez daha belirtmek istiyorum. Teşekkür ederim.
Ana görsel: Sally Rooney. Fotoğraf: Patrick Bolger/The Guardian