Mollie Maggia, fotoğrafta sağdan üçüncü. Saat kadranları karanlıkta parlasın diye işçilerinden radyumlu fırçaları dillerinde ıslatmalarını talep eden fabrikanın ilk kurbanı. Radyum zehirlenmesinden öldüğünde 24 yaşında. Ardından aynı işi yapan başka kadın işçiler de korkunç şekillerde hayatlarını kaybediyor, ölmeyenlerin dişleri dökülüyor, çenelerinde ur çıkıyor. Yine radyumdan zehirlenen birkaç kadın işçi Mollie Maggia’nın ölümünden sonra binbir zorlukla işverene dava açıyor. “Radyum Kızları” olarak anılıyorlar.
Dava sonuçlandığında işçiler tazminat alıyor ve dahası mücadeleleri sayesinde radyum kullanımına ilişkin sıkı hukuki düzenlemeler getirilmesini sağlıyorlar. Davacıların bir kısmı sonucu göremeden dava süreci sırasında vefat ediyor.
(Fotoğraf ve bu kısa özet Kate Moore’un Telegraph’teki yazısından. Radyumun ve radyum kızlarının hikayesini Türkçe daha ayrıntılı okumak için Işıl Arıcan’ın Açık Bilim’deki yazısını da tavsiye ediyorum.)
