Tahran’ın Al Zahra üniversitesinde geçen hafta düzenlenen bir moda şovu İran muhafazakarlarının sinirlerini hoplatmış. Sadece kadın öğrenci kabul eden Al Zahra Üniversitesi’ndeki şovda öğrencilerin sergilediği tasarımlardan bazıları şöyle:
Parajanov filmlerinden fırlamış gibi diyesim geliyor ama belki de asıl Parajanov köstümleri İran’dan fırlamıştır. Haberi ilk okuduğum kaynağın başlığı “Lady Gaga, bir sonraki sahne kıyafetin İran’da” idi. Tartışmanın arka planında hükümetin içerisindeki ılımlılar ile muhafazakarlar arasında mevcut güç kavgasının olduğu da laf arasına sıkıştırılmıştı. Fotoğraflardan gözüküyor ki üniversitelilerin hem tasarımlarında hem sergilerinde büyük şenlik yaşanmış. Özellikle baş süsleri çok çarpıcı geldi bana. Boynuzlar, yapraklar, külahlar. Ve hatta bir kafes. Sonracığıma o dallar. Anten gibi yükseliyor, her şeye rağmen yayılan radyo dalgalarıyla. İhtiyaç icadın anasıdır demişler, İran’da kadınlar için hâlâ kanunen baş örtme zorunluluğu olması ile bu başlıkların fantastikliği arasında bir bağlantı kurmamak zor.
Fotoğraflar sosyal medyada yayılınca bir kıyamet kopuyor. Devlet gazetesi Kayhan, üniversite yetkililerini göreve çağırıyor, bu ahlaksızlığı tertipleyenlere disiplin soruşturması başlatılmayacak mı yani diye soruyor. Bunun üzerine üniversite dekanı Mansour Hesami şöyle bir “savunmada” bulunuyor. Kelimeyi tırnak içine aldım çünkü yaptığına savunma demeye bin şahit gerek:
“Kıyafetler ve şov, ders projesi kapsamındadır ve etkinlik tamamen dışarıya kapalıdır. İzleyiciler arasında tek bir erkek yoktur çünkü bildiğiniz gibi üniversitemizde sadece kadın öğrenciler bulunmaktadır. Etkinliğin fotoğraflarının yayınlanmaması gerekiyordu. Maalesef biri bu kuralı çiğneyerek ahlaksızca bir davranışta bulunmuştur.”
Dönem ödeviydi, şov dışarıya kapalıydı, erkek sinek bile yoktu ki, ama fotoğrafları yayınlayarak ahlaksızlık yapıldı tabii, vs vs vs. Aşgar Farhadi’nin nefis filmi About Elly’yi izlemiş miydiniz? Her gün yalan üstüne yalan söylemede; saklama, gizleme, gerçeği örtmede uzman olmanın, öyle olmak zorunda bırakılmanın metastaz gibi her şeyi ele geçirmesini anlatıyordu en çok. Dekanın sözlerini okuyup asıl sorunun üzerini dahi kaşıyamayışına şahit olurken Farhadi ve trajik filmi About Elly’yi hatırladım. Kızların şovu herkesten saklı kalsaydı sorun yoktu da, saklı kalmaması kötü oldu çünkü.
İran’da geçen hafta bunlar olurken Türkiye’de Jülide Yazıcı, Çağrı Kurt, Heja Türk ve Mehtap Demirci adlı dört üniversite öğrencisi apar topar tutuklandı ve cezaevine gönderildi birkaç gün önce. Nedeni henüz bilinmiyor. Son günlerdeki ayağınızı denk alın mesajlarının devamı muhtemelen. Taht bir kere sallanmayagörsün, kıyameti koparmaya bazen bir imza yetiyor, bazen sadece kaktüs kılığında bir kadın.
