Haklı bir itiraz. Ara ara tanık olmuş olabilirsiniz: “Aralarında kadın bulunmayan bir grup erkek toplanmış, televizyonda kadın haklarını tartışıyor.” Televizyondaki program bitince başka bir evde Play Station oynayan, bu kez başka bir grup erkeğe şu sözün söylendiğini hayal edebilirsiniz pekala: “Koca koca adamlar çocuk gibi oyun oynuyor.”
Örnekleri çoğaltabileceğimiz bu olaylarda görüyoruz ki muhtelif yerlerde bir grup erkek var ve dışarıdan bakınca anlam verilemeyen “İyi de neden” diye sorgulanabilecek hareketler yapıyorlar.
Yeni icraati aktarıyorum hemen. Yine aralarına kadınları almayan erkekler, yeni bir oyun hazırladılar: FIFA 16. (Bu arada hemen belirteyim: Sadece İngiltere’de oyun üretimi sektöründe çalışanların yüzde 86’sı erkek.)
Evet tahmin edilebileceği gibi 1993’ten beri hazırlanıp satışa sunulan futbol oyununun son versiyonu. Konuya en uzak kişinin bile aşina olduğu o oyun! Bu kez bir yenilik var: Uzun tarihinde ilk kez kadınlar futboluna yer veriyorlar. Oyunda kadın milli futbol takımlarını da yönetebilmek mümkün olacak. Hatırlatma: Tüm kurallar FIFA’ya uygun. Yani karma takım yok.
Tanıtım metninden üç yaklaşık olarak aktaralım: “Yıldız oyuncular. Emsalsiz animasyonlar. Yeni oynama şekli… Yepyeni oyun içi animasyonları, 3 boyutlu modelleme, gerçeğine uygun yüz taraması sayesinde kadın milli takımları da gerçek olarak oyunda yer alıyor. Koşudan, mimik ve saç hareketlerine kadar oyuncular gerçek bir maçta nasılsa öyle hareket edecek ve görünecekler.”
Oyunun yapım aşamasında 3 boyutlu modellemede kullanılan Amerikalı futbolcu Alex Morgan da oyunla ilgili düşüncelerini şöyle aktarıyor: “Kadın oyuncular ve takımımız için böyle bir oyun içerisinde yer almak bizim için bir onur. Böyle bir oyunda takımımızın nasıl görüneceğini hep merak etmişimdir. Şimdi bunun gerçeğe dönüşmesi çok güzel.”
Video oyunlarda tartışılan konulardan olan ‘cinsiyetçilik’ alanında ise faul yapmıyor oyun. Ya da yapamıyor. Genelde video oyunlarında oluşturulan kadın karakter, tamamen oyunu tasarlayan kişinin çizdiği role göre şekillenirken ve bu rol –seksi kıyafet, şuh tavır, sakar kadın- bu tarz spor oyunlarında yoruma yer kalmıyor. Teknolojinin nimetlerinin el verdiği ölçüde sahadaki gerçeklik yansıtılıyor. Normalde yetenekli olan bir kadın futbolcunun, olduğundan farklı şekilde oyunda yer alması mümkün değil yani.
İlginç iki not var ama. İlki 2013 tarihli bir araştırma sonucu: Bize bilgisayar oyunu oynayanların yüzde 45’inin kadın, yüzde 55’inin erkek olduğunu söylüyor. Fakat derinlemesine yapılan ve kategorilere ayrılan başka bir ankete göre ise durum farklı : Aksiyon oyunlarının yüzde 80’i, spor oyunlarının ise yüzde 85’i erkek oyuncular tarafından oynanıyor. Ki bu, ortalama bir oyuncuyu sorgulayan araştırmanın sonucu. Oyun başında daha fazla vakit geçirenler incelenince erkek oranı daha da artıyor.
İkinci not daha somut: 2011 Kadınlar Dünya Kupası’nın izlenme oranları. Evsahibi Almanya’nın 73 bin kişi önünde ilk maçını oynadığı turnuva dünya çapında da önemli izleyici kitlesine ulaşmıştı. Bu rapora göre de müsabakaları canlı olarak televizyondan izleyenlerin yüzde 62’si erkek.
15 Haziran’da da FIFA 16 satışa sunuldu. Tribündeki izleyicisi ve bilgisayardaki oynayıcısı büyük çoğunlukla erkek olan bu oyun hakkında kafamda oluşan sorunun cevabını da artık öğrenebileceğim: Peki kadınlara yer verilen futbol oyununu kadınlar da oynayacak mı?
